گفتیم که مطالعات مشاهدهای به ۲ دسته توصیفی و تحلیلی تقسیم میشن.مطالعات توصیفی انواع مختلفی دارند که قراره این هفته در موردشون صحبت کنیم .پس با ما همراه باشید😊
🌿🌿🌿🌿
✳️ گزارش موردی (Case Report)
توجه به یک مورد نامعمول از یک بیماری و بررسی چگونگی رخداد آن را گزارش مورد میگویند.این مطالعه ارزان و آسان است.👌
📌مثال: اگر یک مرد جوان افغان مبتلا به آنژیوفیبروما با ضایعات گل کلمی شکل به درمانگاه پوست مراجعه کند، از آنجا که این یک مورد نامعمول از این بیماری است، متخصصان تصمیم میگیرند که مقالهای نوشته و در آن این مورد بیماری را توصیف کنند و سپس اقدامات انجام گرفته برای بیمار و در نهایت سرنوشت او را که میتواند بهبودی، ناتوانی خاص یا مرگ باشد گزارش میکنند.
✳️ گزارش موارد (Case Series)
اگر به جای یک مورد، چند مورد نامعمول که احتمالاً با یکدیگر مرتبط هم هستند بررسی شوند، گزارش موارد انجام شده است.
📌 مثال۱: گزارش پنج بیمار دچار پنومونی ناشی از پنوموسیستیس کارینی که به بیمارستان هال لس آنجلس مراجعه کردند و سرانجام با پیگیری موارد مشابه، پاندمی ایدز شناسایی شد.
📌مثال۲: گزارش ابتلا به بوتولیسم در مراجعه کنندگان به مراکز درمانی یکی از استانهای شمالی کشور که با بررسی بیشتر، مصرف نوعی ماهی دودی آلوده به بوتولینیوم به عنوان علت اپیدمی شناسایی شد.
⚠️شایان ذکر است که مطالعات توصیفی تنها محدود به دو نوع مذکور نیست. در عمل هرگاه در مطالعهای بدون توجه به ارتباط بین متغیرها، آنها را تنها از نظر توزیع شخص، زمان و مکان توصیف کند، آن مطالعه توصیفی است. توصیفی بودن یک مطالعه ربطی به مقطعی یا طولی بودن آن ندارد و تنها ملاک توصیفی بودن، همان💢 عدم بررسی ارتباط بین متغیرها💢است.
✳️مطالعه مقطعی (Cross Secitional)
مطالعه مقطعی ارتباط مواجهه و پیامد را به صورت
📎همزمان
📎در جامعهای معین
📎در یک مقطع زمانی خاص
تعیین میکنند.
✴️ در این مطالعات عمدتاً شیوع لحظهای اندازهگیری میشود و به همین دلیل به این مطالعات، مطالعات شیوع (Prevalence Studies) نیز میگویند و از طریق اندازهگیری شیوع بیماریها و سایر حالات مرتبط با سلامت، مشکلات موجود در زمینه سلامت جامعه و حجم این مشکلات را مشخص مینماید.
✴️مطالعات مقطعی را میتوان به شکل توصیفی یا تحلیلی انجام داد. البته باید توجه داشت که مطالعات مقطعی از نظر تحلیلی ضعیف میباشند و تنها میتوانند بر وجود یک رابطه آماری بین مواجهه و پیامد شهادت دهند. به همین دلیل، برخی اپیدمیولوژیستها مطالعات مقطعی و اکولوژیک را تنها به عنوان مطالعات توصیفی در نظر میگیرند.
✴️در مطالعات مقطعی تحلیلی، دادهها در مورد تعدادی مواجهه و پیامد جمع آوری میگردند و سپس ارتباط هر مواجهه با پیامد از طریق آزمونهای آماری مورد بررسی قرار میگیرند تا مشخص گردد کدام مواجهه میتواند با پیامد مورد نظر ارتباط داشته باشد. چون در مطالعههای مقطعی وضعیت پیامد و مواجهه هر دو در یک مقطع زمانی تعیین میشود (مانند گرفتن عکس) گاهی مشخص کردن علت ومعلول، برای تعیین روابط علیتی مشکل است.😕
📌مثال :در تعیین ارتباط میان کمبود فعالیت بدنی و کبد چرب نمیتوان به دقت مشخص کرد که آیا کبد چرب (که با خستگی همراه است) باعث کم تحرکی شده است یا کم تحرکی علت کبد چرب است.
⚠️لذا اگر رابطه آماری معنی داری بین یک مواجهه و پیامد موجود داشته باشد نمیتوان گفت این رابطه آماری یک رابطه علیتی است و تنها میتوان گفت بین مواجهه و پیامد یک رابطه آماری معنیدار وجود دارد و برای اثبات رابطه علت و معلولی بایستی از سایر مطالعات تحلیلی استفاده کرد.
⚠️باید در نظر داشت در صورتی که مواجهه مورد بررسی در مطالعات مقطعی در طول زمان تغییر نکند، مانند رنگ چشم، جنسیت، گروه خونی وغیره، در این حالت اگر بین این نوع از مواجههها با یک پیامد خاص، رابطهای مشاهده شود تقدم زمانی مواجهه نسبت به پیامد مشخص میباشد و احتمال اینکه رابطه مشاهده شده یک رابطه علت و معلولی باشد بیشتر است.
⚠️ به طورکلی با توجه به اینکه در مطالعات مقطعی تحلیلی در مورد وجود رابطه علیتی نمیتوانیم اظهار نظر کنیم بهتر است در عنوان مطالعات مقطعی به جای 《عوامل موثر》از اصطلاح 《عوامل مرتبط》 استفاده نماییم.
👈همچنین لازم به ذکر است با توجه به اینکه برخی از محققین مطالعات مقطعی را در گروه مطالعات توصیفی به حساب میآورند و برای این مطالعات ارزش تحلیلی قائل نیستند لذا بهتر است مکان و زمان را نیز در مطالعات مقطعی تحلیلی بیان نماییم.